Najbliższa gwiazda: Słońce. Światło słoneczne leci do nas 8 minut. Kolejna – Proxima Centauri. Jest od nas tak daleko, że światło od niej leci do nas 4 lata.
Najdalszy obiekt stworzony ludzką ręką to sonda Voyager 1, która przemierza kosmos od 1977 roku. Obecnie jest jakieś 18 miliardów kilometrów od nas. Na rok świetlny, czyli 1/4 odległości do Proxima Centauri, oddali się za jakieś 18 tysięcy lat. Skąd wobec tego wiemy, jaki jest dystans do odległych gwiazd, skoro jeszcze nikogo tam nie było?
Zapraszam do słuchania…
Tym razem zamiast dosłownego zapisu odcinka, podsumowanie najważniejszych podanych w nim faktów. W końcu chodzi o wiedzę, a nie o otoczkę, prawda?
Z czwartego odcinka Świata w trzy minuty dowiecie się m.in.:
- jaka jest najbliższa gwiazda (poza Słońcem) – i nie jest nią wskazana przez Encyklopedię Britannicę Alfa Centauri;
- że sonda Voyager 1, wystrzelona w kosmos w 1977 roku (i media wielokrotnie ogłosiły, że już dotarła na granicę układu słonecznego) do najbliższej (po Słońcu) gwiazdy leciałaby 18 tysięcy lat;
- że wbrew pozorom jazda samochodem ma wiele wspólnego z mierzeniem dystansu do odległych obiektów;
- że każdej minuty, dzięki ruchowi obrotowemu Ziemi, pokonujemy (w Polsce) 285 metrów. Mieszkańcy równika są szybsi;
- że Ziemia pokonuje co roku 940 milionów kilometrów wokół Słońca, a pełen obrót naszej macierzystej galaktyki Drogi Mlecznej trwa 220 milionów lat;
- tego nie ma w nagraniu: dystans, w linii prostej, między Ziemią „styczniową” a „czerwcową” to około 300 milionów kilometrów;
- że poza hipotezą, że Ziemia się porusza wokół Słońca, musimy mieć też odpowiedni sprzęt – bo inaczej skończymy jak jeden z największych w historii umysłów astronomicznych, który uznał, że Księżyc i Słońce krążą wokół Ziemi, a reszta planet – wokół Słońca;
- że zmierzenie kąta, o jaki przesuną się przez pół roku gwiazdy na niebie, pozwala obliczyć, jak daleko są od nas…
- …chyba, że są bardzo daleko. Ale tu by wyszedł 10-minutowy odcinek, więc dwie pozostałe metody mierzenia dystansu do gwiazd opiszę w kolejnym.
Jednocześnie przypominam, że warto zasubskrybować podkast za pośrednictwem iTunes lub RSS (odnośniki poniżej). Jeśli uważasz, że warto, zostaw też parę dobrych słów w recenzji na iTunes i podeślij informację o podkaście znajomym. Dzięki i do usłyszenia – jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem – jeszcze przed świętami!
